Drempels bij financiële ondersteuning: persoonlijk contact als sleutel tot succes

Elke gemeente biedt ondersteuning aan inwoners die moeilijk rondkomen. Niet iedereen die hier voor in aanmerking komt, weet dit of maakt er gebruik van. Hierdoor loopt een grote groep Nederlands inkomensondersteuning mis. De Adviesraad Sociaal Domein Purmerend wilde weten hoe het ervoor staat met het bereik, de toegankelijkheid en de effecten van de regelingen binnen de gemeente. Ipsos I&O heeft dit onderzocht door een online vragenlijst uit te zetten onder de doelgroep en face-to-face interviews te houden.

Gebruik en bekendheid van regelingen niet wijdverspreid

In de gemeente Purmerend maakt tussen de 45 en 60 procent van de inwoners die mogelijk recht hebben op armoederegelingen hier geen gebruik van. Inwoners die wel bekend zijn met de regelingen vragen deze soms niet aan vanwege de complexiteit van de regelingen, vanwege een zwaar gevoel of gevoel van schaamte bij het aanvragen of omdat zij niet weten waar te moeten beginnen.

Persoonlijk contact zorgt voor beste wegverwijzing naar regelingen

Uit de positieve ervaringen van inwoners die regelingen hebben opgezocht en vaak uiteindelijk ook hebben aangevraagd, blijkt één cruciaal ingrediënt: persoonlijk contact. Dit geldt zowel voor persoonlijk contact vanuit de gemeente, als vanuit uitvoeringsorganisaties of andere partijen in de omgeving, zoals vrienden en familie. Zeker bij mensen die zich schamen voor hun situatie, helpt het als zij niet enkel op de regelingen worden gewezen, maar ook worden geholpen bij het zetten van de eerste stap naar het aanvragen.

Behoefte aan meer proactieve en persoonlijke communicatie vanuit gemeente

Inwoners ervaren drempels bij het aanvragen van de regelingen. Deze moeilijkheden wijten inwoners enerzijds aan de eigen situatie, waarbij schaamte en een gebrek aan overzicht meespelen, maar ook aan de gemeente. Er is behoefte aan een meer proactieve aanpak vanuit de gemeente, waarbij bewoners die kans maken op een regeling actief worden benaderd; het liefst persoonlijk en liever per post dan via e-mail.

Inwoners haken op verschillende momenten af door ingewikkeld aanvraagsysteem

De complexiteit van het systeem om de regelingen aan te vragen en het gevoel ‘niet te weten waar te beginnen’ komt op meerdere momenten in het aanvraagproces terug. Hierdoor kunnen inwoners op meerdere momenten afhaken. Dat verkleint de kans dat zij de ondersteuning ontvangen waar ze mogelijk recht op hebben. Het speelt mee bij 1) het afweten en herkennen van de regelingen, 2) het gaan zoeken naar relevante informatie, 3) het vinden en begrijpen van de regelingen en 4) het uiteindelijke aanvragen en toesturen van de benodigde persoonlijke gegevens.

Regelingen geven lucht, maar jaarlijks aanvragen voelt overbodig

De regelingen brengen voor inwoners van Purmerend die weinig te besteden hebben iets van verlichting. Ze zorgen ervoor dat inwoners vaker iets leuks kunnen doen en maken soms het verschil tussen wel en niet kunnen rondkomen. Wel vinden inwoners het onnodig om elk jaar opnieuw de regelingen te moeten aanvragen, terwijl hun financiële situatie niet verandert. De administratieve lasten kunnen over het algemeen lager in het aanvraagsysteem.

Download

Klik hier voor het volledige onderzoeksrapport.